Każdy pies, tak jak każdy człowiek, ma swoją osobowość, temperament i potrzeby emocjonalne. Wiernie towarzyszą nam w codziennym życiu, kochają nas bezwarunkowo i często trudno im zrozumieć, dlaczego czasami musimy ich zostawić samych – choćby tylko na chwilę. Dla niektórych psów chwile te stają się jednak prawdziwą traumą. Mowa o lęku separacyjnym – jednym z najczęściej występujących problemów behawioralnych u psów, który wpływa nie tylko na ich zdrowie psychiczne, ale również na jakość życia całej rodziny.
Ten wpis jest skierowany do opiekunów, którzy podejrzewają, że ich pies może cierpieć na lęk separacyjny, ale także do tych, którzy chcą lepiej zrozumieć swojego pupila. Przybliżę, czym jest ten problem, jak się objawia, jakie są jego przyczyny i – co najważniejsze – jak można pomóc psu odzyskać poczucie bezpieczeństwa. Pokażę również, kiedy warto skonsultować się ze specjalistą i jak może wyglądać taka współpraca, również online.
Czym jest lęk separacyjny?
Lęk separacyjny to zaburzenie lękowe, które pojawia się u psa w momencie, gdy zostaje sam lub rozdzielony ze swoim opiekunem. W literaturze specjalistycznej (McCrave, 1991; Overall, 1997; Horwitz & Mills, 2009) definiowany jest jako reakcja o podłożu lękowym lub panicznym na rozłąkę z ważnym członkiem grupy społecznej – najczęściej człowiekiem, z którym pies tworzy silną więź.
To nie jest zwykłe „tęsknienie” za opiekunem. Lęk separacyjny to poważne zaburzenie emocjonalne, które prowadzi do realnego cierpienia zwierzęcia. Często bywa mylony z „złośliwością” psa, jednak w rzeczywistości nie ma nic wspólnego z nieposłuszeństwem – to desperacka próba radzenia sobie z trudną emocją.
Objawy lęku separacyjnego
Objawy mogą być różne, w zależności od indywidualnych cech psa oraz stopnia nasilenia zaburzenia. Do najczęstszych należą:
- Wokalizacja: wycie, szczekanie, skomlenie tuż po wyjściu opiekuna lub przez cały czas jego nieobecności.
- Destrukcja: gryzienie mebli, drzwi, framug – zwłaszcza w okolicach drzwi wejściowych.
- Oddawanie moczu i kału w domu, mimo że pies był nauczony czystości.
- Nadpobudliwość po powrocie opiekuna – trudności w wyciszeniu się.
- Anoreksja sytuacyjna – pies odmawia jedzenia, gdy zostaje sam.
- Autoagresja lub stereotypie – lizanie łap, kręcenie się w kółko.
Ważne: objawy te muszą występować wyłącznie pod nieobecność opiekuna lub w związku z rozłąką. W przeciwnym wypadku możemy mieć do czynienia z innym problemem behawioralnym.